Sữa mẹ hầu như đang bị áp đảo bởi sữa công thức – một sản phẩm có nền sữa bò. Liệu có phải do giá trị dinh dưỡng trong sữa mẹ quá thấp? Liệu có phải do sữa mẹ không đủ tốt cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ? Hãy cùng Betimum tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
1. Thực trạng tình hình nuôi con bằng sữa mẹ tại Việt Nam
Theo viện Dinh dưỡng, ở Việt Nam, tính đến nay, chỉ có khoảng 19,6% trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ được nuôi lớn hoàn toàn bằng sữa mẹ. Đây được cho là tỷ lệ khá thấp khi mà càng ngày, càng nhiều mẹ cho con ăn dặm sớm, uống các loại nước khác ngoài sữa mẹ, hoặc sử dụng hoàn toàn sữa công thức để nuôi con.
Đó cũng được coi là một loại quan điểm của các bà mẹ trong vấn đề nuôi con. Rõ ràng rằng, sữa mẹ không được đề cao, không được tin cậy. Tại sao vậy? Có thể lý giải quan điểm điểm trên bằng 3 yếu tố: nghề nghiệp, trình độ học vấn và số con sinh được của người mẹ.
Cho con dùng sữa công thức thay vì sữa mẹ phản ánh sự thiếu kiến thức nuôi con ở bà mẹ
Việc nuôi con bằng sữa công thức hoặc các loại thức ăn khác từ sớm cho thấy sự thiếu hiểu biết của các bà mẹ về vấn đề nuôi con. Thực tế, sữa mẹ chứa đựng một hàm lượng dinh dưỡng cực cao. Sữa mẹ được sản xuất ra chính bởi sự tồn tại của những đứa con.
Con cũng chỉ cần sữa mẹ để có thể phát triển và lớn lên trong những năm đầu đời. Đối với con, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất. Và như vậy thì không có cớ gì để các bà mẹ loại bỏ chính bầu sữa của mình khỏi khẩu phần ăn của con cả!
2. Những ưu điểm vượt trội không thể thay thế của sữa mẹ
Rõ ràng rằng, sữa mẹ có những ưu điểm siêu việt mà không loại sữa nào có thể thay thế được. Những tưởng sữa bò mới đem đến hàm lượng dinh dưỡng tuyệt hảo cho con. Nhưng không! Con không thể hấp thụ được các thành phần, dưỡng chất có trong sữa bò. Con chỉ có thể bú được sữa mẹ mà thôi!
2.1. Sữa mẹ chỉ dành cho em bé
Thật vậy! Sữa bò chỉ dành cho bê con. Và sữa mẹ thì chỉ dành cho em bé mà thôi. Dựa trên cơ sở khoa học, có thể thấy sữa mẹ có chứa lượng đường lactose và chất béo ít hơn sữa bò. Thậm chí, các loại vitamin có khả năng tan trong nước cũng ít hơn.
Tuy nhiên, nhu cầu của con cũng chỉ cần hàm lượng đường và chất béo này thôi. Dù có cung cấp cho con nhiều đường và chất béo hơn thì con cũng không hấp thụ được. Cho con uống sữa công thức, vô hình chung lại tạo thêm áp lực lên hệ tiêu hóa non nớt của con.
Đặc biệt là con lại không thể hấp thụ được đường lactose trong sữa bò. Thực tế, có nhiều trường hợp con bị dị ứng, nôn mửa vì uống sữa công thức. Chính là do con dị ứng và không chịu tiếp nhận các thành phần có trong sữa bò.
>>> Xem thêm: Trẻ sơ sinh bị táo bón, mẹ phải làm sao?
Bên cạnh đó, lượng vitamin tan trong chất béo có trong sữa mẹ lại cao hơn hẳn trong sữa bò. Đặc biệt, sữa mẹ cung cấp được các loại khoáng chất thiết yếu cho sự phát triển của con. Sữa bò thực sự không thể làm được điều đó.
Thêm một yếu tố nữa, chính là hàm lượng canxi trong sữa mẹ. Nhiều bà mẹ cứ lo lắng rằng canxi trong sữa mẹ không đủ cho con phát triển xương, liền cho con uống sữa công thức.
Ngành công nghiệp sữa luôn tiêm nhiễm vào đầu các mẹ rằng canxi trong sữa bò là vô cùng dồi dào, mạnh mẽ. Thế nhưng mẹ phải hiểu, canxi trong sữa bò cao là vì nhu cầu của bê con cần lớn rất nhanh. Còn bé con khi sinh ra sẽ chỉ tiếp nhận canxi có trong xương mẹ, được chuyển hóa vào sữa thôi.
Chưa kể, việc mẹ cho con uống sữa công thức để bổ sung canxi hóa ra lại làm cho con bị loãng xương. Bởi khi con hấp thụ một lượng quá lớn canxi có trong sữa công thức, canxi trong chính cơ thể con (được hình thành từ mẹ) sẽ bị đào thải.
Hậu quả là các cấu trúc xương của con bị yếu dần, hở rỗng. Và canxi hấp thụ từ sữa bò cũng không thể làm chắc xương cho con được.
2.2. Sữa mẹ có chứa thành phần ưu việt
Các kháng thể có trong sữa non của mẹ chính là thành phần ưu việt mà không loại sữa nào cung cấp được cho con. Sữa mẹ được coi là liều kháng sinh tự nhiên hữu hiệu nhất, lại không hề có tác dụng phụ. Chính những giọt sữa non đầu tiên sẽ giúp xây dựng một hệ miễn dịch mạnh mẽ cho con, bảo vệ con khỏi mọi mầm mống gây bệnh ngoài môi trường.
Thực tiễn cho thấy, những trẻ không được bú sữa mẹ sẽ dễ bị nhiễm bệnh hơn. Trẻ thường xuyên phải sử dụng thuốc để chữa bệnh. Kể cả khi đã trưởng thành, sức đề kháng của trẻ cũng rất yếu. Đặc biệt là đường hô hấp, hệ tiêu hóa dễ bị tổn thương hơn hẳn.
Còn các trẻ được nuôi lớn hoàn toàn bằng sữa mẹ luôn có khả năng chống chọi các căn bệnh. Thậm chí không cần dùng thuốc khi bị nhiễm bệnh, chỉ cần bú riêng sữa mẹ, con cũng có thể vượt qua được rồi.
Không những vậy, sữa mẹ còn có một thành phần mang tên Hamlet. Đây là thành phần giúp bảo vệ con khỏi các nhân tố gây ung thư vô cùng hữu hiệu.
Sữa mẹ có thể tăng cường phát triển trí não, chỉ số IQ ở trẻ
Và còn một thành phần nữa, có lẽ các mẹ đã nghe thấy rất nhiều trên các phương tiện truyền thông. Đó chính là DHA, AA giúp con phát triển não, phát triển IQ. Đây là thành phần mà không sản phẩm sữa công thức nào có thể bổ sung được.
Trên báo đài, các kênh truyền thông luôn quảng cáo rằng sữa công thức có thể cho con được thành phần vượt trội này. Thế nhưng, mẹ hãy nhớ là chỉ có sữa mẹ mới cho con được chất dinh dưỡng quý giá này thôi!
2.2. Tính linh hoạt chỉ có ở sữa mẹ
Chắc chắn không loại sữa nào có thể tự thay đổi để phù hợp với nhu cầu của con! Ở những tháng đầu tiên sữa mẹ sẽ chứa nhiều protein whey – một chất để bé dễ tiêu hóa. Còn những tháng về sau thì sữa mẹ lại tăng lượng casein – một chất giúp bé tiêu hóa chậm hơn, no lâu hơn. Khi trời nắng nóng quá, sữa mẹ sẽ tự động cung cấp thêm lượng nước cho con giải khát.
3. Những vấn đề gặp phải khi nuôi con bằng sữa mẹ
Các chuyên gia đã khẳng định được những lợi ích vượt trội của sữa mẹ. Vậy mà vẫn có nhiều bà mẹ lựa chọn sữa công thức để cho con uống. Tại sao tình trạng này lại diễn ra quá phổ biến đến vậy?
3.1. Điều kiện nuôi con bằng sữa mẹ
Không phải bà mẹ nào cũng có nhiều thời gian ở bên con và cho con bú mỗi lúc con cần. Có thể do công việc của mẹ quá bận rộn. Có thể do sức khỏe của mẹ không cho phép. Chính vì thế mà nhiều bà mẹ quyết định cho con uống sữa công thức bởi tính tiện lợi.
3.2. Kiến thức nuôi con bằng sữa mẹ
Như đã nói ban đầu, nhiều bà mẹ không có đủ kiến thức nuôi con, sẽ ngộ nhận về sữa công thức. Cho rằng sữa công thức mới là chất lượng, các mẹ đành bỏ sữa mẹ ra khỏi khẩu phần ăn của con.
3.2. Tình trạng của nguồn sữa
Tình trạng của nguồn sữa cũng là nguyên nhân để các mẹ tìm đến sữa công thức. Có lẽ không ít các bà mẹ gặp phải tình trạng thiếu sữa, tắc sữa, mất sữa khi cho con bú. Thông thường, nếu như rơi vào các tình trạng này, mẹ hoàn toàn có thể áp dụng các biện pháp kích sữa an toàn để gọi sữa về.
Thế nhưng, các mẹ lại không đủ kiên nhẫn, ngay lập tức tìm mua sữa công thức cho con uống. Hậu quả là sức khỏe bầu sữa của mẹ không được cải thiện, mà sức khỏe của con cũng bị ảnh hưởng.
Thông thường, mẹ bị tắc sữa là do chế độ ăn uống và sinh hoạt trong và sau khi mang thai thiếu cân bằng. Mẹ không bổ sung các thực phẩm lợi sữa, ăn phải các món ăn gây tắc sữa. Mẹ không có một tâm lý thoải mái, một tâm trạng vui vẻ. Tất cả ảnh hưởng đến mức độ sản sinh hormone prolactin tạo sữa và oxytocin tiết sữa ở bầu ngực.
Đôi khi, tắc sữa, mất sữa cũng bị gây ra bởi các loại vi khuẩn gây bệnh. Chúng xâm nhập vào bầu sữa mẹ thông qua đầu ngực, vào ống dẫn sữa, gây viêm tắc. Nếu như cho con bú đúng cách, giữ gìn vệ sinh bầu ngực an toàn thì cũng sẽ không rơi vào các tình trạng này.
4. Phương pháp nuôi con bằng sữa mẹ dễ dàng
Có thể mẹ chưa biết rằng, nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ sẽ nhàn hạ, nhẹ nhàng và tiết kiệm hơn nhiều nuôi con bằng sữa công thức. Dưới đây là các phương pháp giúp mẹ nuôi con bằng sữa mẹ dễ dàng, đảm bảo được lợi ích sức khỏe cho cả mẹ và con.
4.1. Tư thế bú và khớp bú chính xác
Cho con bú đúng tư thế và bú đúng khớp ngậm sẽ giúp nguồn sữa mẹ tiết ra dễ dàng, dồi dào hơn. Với cách này, mẹ cũng tránh được tình trạng tắc tia sữa trong các ống dẫn và tuyến sữa. Bởi các động tác bú mút của con sẽ kích thích oxytocin tiết sữa đều đặn từ bầu ngực mẹ.
4.2. Thời điểm và cữ bú hiệu quả
Mẹ cho con bú đủ cữ thì ngực mẹ sẽ sản xuất và tiết nhiều sữa hơn
Mẹ tốt nhất hãy nhớ cho con bú ít nhất là 2-3 tiếng một lần. Mẹ cũng cần cho con bú đủ cữ, ít nhất là 15-20 phút mỗi lần để con bú cạn dòng sữa trong ngực mẹ. Đó sẽ là điều kiện để cơ thể mẹ sản xuất ra lượng sữa đầy đặn hơn cho con vào những cữ sau. Đồng thời, bú cạn sữa cũng giúp ngăn ngừa viêm tắc tia sữa.
4.3. Bổ sung dưỡng chất cho cả mẹ và con
Quan trọng là mẹ cần quan tâm hơn về chế độ dinh dưỡng của chính mình. Những gì mẹ ăn phải sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng nguồn sữa cho con. Vì thế, mẹ hãy ăn nhiều những loại thực phẩm bổ dưỡng, giúp lợi sữa như gạo lứt, các loại hạt dinh dưỡng, các loại đậu… Bên cạnh đó, mẹ cũng có thể sử dụng sản phẩm lợi sữa để kích sữa về dồi dào và các dưỡng chất được bổ sung thêm.
Có thể thấy rằng, sữa mẹ vẫn luôn là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Sữa mẹ vừa đáp ứng được đầy đủ nhu cầu về năng lượng, dinh dưỡng của con. Sữa mẹ cũng vừa có được tính linh hoạt tuyệt vời mà không nguồn sữa nào khác có. Vậy nên, ngay khi còn có thể, mẹ hãy cứ yên tâm cho con bú sữa mẹ thôi nhé! Đừng vội sử dụng sữa công thức vì sức khỏe của con sẽ bị tổn thương. Quan trọng là mẹ hãy luôn chăm sóc kỹ lưỡng cho bầu ngực của mình. Chỉ có như vậy, mẹ mới có thể cho con được những dòng sữa thơm mát nhất.