Trước hết mẹ cần hiểu, tắc tia sữa là gì? Tắc tia sữa là hiện tượng lòng ống dẫn sữa bị hẹp bít lại khiến sữa không thể thoát ra ngoài được trong khi tuyến sữa vẫn hoạt động tiết sữa bình thường. Để có cách chữa tắc tia sữa nhanh nhất thì mẹ cần phát hiện sớm và tìm ra nguyên nhân chính xác để có phương pháp điều trị phù hợp.
1. Dấu hiệu tắc tia sữa
Để có cách chữa tắc tia sữa nhanh nhất thì điều quan trọng là phát hiện tắc tia sữa. Tùy vào cơ địa của mỗi người mà tắc tia sữa có những biểu hiện khác nhau, tuy nhiên có những dấu hiệu phổ biến gặp ở hầu hết những người bị tắc tia sữa. Dựa vào những dấu hiệu dưới đây mẹ có thể phát hiện tắc tia sữa sớm nhất:
- Bầu ngực căng tức, nổi các cục gợn phía trong
- Khi trẻ bú hoặc khi mẹ tự vắt sữa thì sữa không ra hoặc ra rất ít.
Bé bú mẹ không ra sữa dễ cáu gắt
- Khi để lâu ngày thì kèm theo sốt, đau nhức ngực, buồn nôn.
2. Nguyên nhân gây ra tắc tia sữa
Tìm ra nguyên nhân gây tắc tia sữa là cơ sở để có cách chữa trị tắc tia sữa nhanh nhất và hiệu quả nhất. Thông thường, tình trạng tắc tia sữa bị gây ra bởi một trong các nguyên nhân sau:
- Mẹ mới sinh con nhưng không cho con bú được
Cơ thể mẹ đã tiết ra sữa non ngay từ giai đoạn cuối của thai kỳ, nhưng vì lý do nào đó như đầu ti thụt hay quá to con không thể bú sau sinh, khiến lượng sữa non ứ đọng trong bầu ngực.
- Sữa mẹ dư thừa
Bé bú ít hoặc bú đã no nhưng còn sữa thừa mẹ không hút/vắt hết ra, nhiều ngày như vậy rất dễ khiến mẹ bị tắc tia sữa.
- Con ngậm vú không đúng
Các mẹ sau sinh đều biết, để con bú đủ no thì tư thế bú của con rất quan trọng. Nếu bé ngậm vú không đúng thì chưa no bé đã cáu không bú tiếp rồi. Việc này khiến sữa mẹ sản xuất ra không được bé bú hết, tồn lại trong bầu ngực có thể gây tắc sữa.
Cần hướng dẫn con ti mẹ đúng cách
- Ngực chịu áp lực
Nếu mẹ mặc áo ngực chật hay áo bó sát thường xuyên, địu bé ở trước ngực, nằm sấp thường xuyên cũng có thể gây tắc tia sữa.
- Mẹ không cho bú thường xuyên.
Mẹ không cho bé bú trong khoảng thời gian từ 5 tiếng đến 1 ngày cũng là một trong số nguyên nhân gây tắc tia sữa.
- Căng thẳng sau sinh
Việc tinh thần căng thẳng sẽ dẫn đến sự ức chế sản xuất oxytocin – hormone giúp giải phóng sữa.
3. Mách mẹ 5 cách trị tắc tia sữa nhanh nhất
Khi bị tắc tia sữa, mẹ cần cho con bú đều hơn, mát xa để giảm căng tức, nghỉ ngơi, điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, cụ thể như sau:
Xoa bóp, bấm huyệt:
Các mẹ nên xoa bóp bên ngực căng tức thường xuyên và đều đặn. Thực hiện xoa bóp, bấm huyệt tại một số huyệt như: Kiên tỉnh, nhũ căn, ốc ế… sẽ giúp hành khí, hoạt huyết tránh ứ đọng làm cho tia sữa được lưu thông.
Mẹ nên xoa bóp bên ngực căng tức thường xuyên và đều đặn
Cách thực hiện như sau:
Huyệt kiên tỉnh: Huyệt này nằm ở chính giữa bả vai, là điểm giữa của đường thẳng nối từ chỗ cao nhất của gáy (khi hơi cúi đầu) với bờ ngoài của mỏm vai. Mẹ hãy nhờ chồng hoặc người thân dùng ngón tay cái bấm mạnh xuống và tạo cảm giác căng tức. Rất nhiều trường hợp, bấm huyệt kiên tỉnh có thể thông tia sữa ngay lập tức. Đây là cách chữa tắc tia sữa nhanh nhất.
Huyệt ốc ế: Huyệt ốc ế nằm ở bờ xương sườn 3, từ núm ti thẳng lên, cách đường chính giữa ngực khoảng 7cm. Mẹ chỉ cần dùng đầu ngón tay day ấn mạnh vào huyệt này.
Huyệt dịch môn: Huyệt dịch môn nằm ở kẽ ngón tay, giữa ngón út và áp út. Thực hiện xoa bóp bằng đầu ngón tay cái, tạo cảm giác đau nhẹ là được. Mỗi ngày, mẹ tiến hành xoa bóp 1 – 2 lần, mỗi lần khoảng 3 phút, kết hợp massage ngực theo chiều kim đồng hồ.
Huyệt nhũ căn: Huyệt này nằm từ đầu ngực trở xuống ở bờ trên xương sườn thứ 6, cách đường chính giữa ngực khoảng 7cm. Khi lấy huyệt, cần nâng bầu ngực lên trên.
Cho bé bú bên bị tắc tia sữa:
Cách chữa tắc tia sữa nhanh nhất có lẽ chính là việc cho bé bú thường xuyên. Nhiều mẹ vì sợ sữa xuống nhiều hơn và đau hơn nên không cho bé bú bên tắc nhằm hạn chế sữa về. Tuy nhiên đây là một sai lầm vô cùng lớn. Lực hút khi bú của bé chính là cách chữa tắc tia sữa nhanh nhất. Sữa rút ra đáng kể khiến mẹ nhẹ nhõm hẳn đi đấy ạ.
Bằng lá đinh lăng
Một trong những cách chữa tắc tia sữa nhanh nhất là dùng 40g dễ đinh lăng đun cùng 3 lát gừng tươi và 500ml nước, để sôi tới cạn ½ thì lấy nước nóng uống. Ngoài ra, mẹ sao khô lá rồi hãm trà uống thay nước lọc hàng ngày rất tốt.
Bằng lá bồ công anh
Với lá bồ công anh khô mẹ có thể hãm trà uống như đinh lăng.
Với lá tươi tì mẹ say hoặc giã, lấy nước cốt uống và phần bã dùng để đắp lên bầu ngực (tránh vùng thâm quanh núm ti và núm ti), hoặc sao khô để hãm trà.
Bằng mẹo dân gian
Trong dân gian lưu truyền một số mẹo chữa tắc tia sữa. Tuy nhiên nó chưa được kiểm chứng các bạn có thể áp dụng thử những tuyệt nhiên cũng không nên quá tin tưởng.
Dùng lá mít: Mẹ lấy vài chiếc lá mít đem hơ nóng, sau đó đắp lên vùng ngực nổi hạch cứng. Đắp liên tiếp vài ngày tới khi thông tia sữa thì thôi.
Dùng đu đủ non: Mẹ lấy một quả đu đủ non, rửa sạch, thái lát mỏng và hơ lên lửa cho ấm. Dùng khăn mỏng bọc đu đủ đã hơ ấm lại và nhẹ nhàng massage bầu ngực.
Dùng xôi nếp: Mẹ lấy xôi nếp trắng bọc vào khăn rồi chườm lên bầu ngực, thực hiện lăn nhẹ nhàng từ ngoài vào trong là cách chữa tắc tia sữa nhanh nhất.
Sử dụng hành tím: Mẹ cắt hành tím thành lát mỏng khoảng 1,5mm rồi đặt lên bầu ngực trừ phần núm ti. Lấy 1 chiếc khăn mỏng bọc lại. Mẹ làm như vậy trong 4 ngày, mỗi ngày 2 lần.
Sử dụng lá bắp cải: Mẹ lấy lá bắp cải (cắt bỏ sống lá) rửa sạch, hơ nóng trên lửa. Dùng khăn mỏng bọc vào sau đó nhẹ nhàng đắp lên ngực và massage.
Trên đây là những cách chữa tắc tia sữa nhanh nhất mà mẹ có thể tự thực hiện ngay tại nhà. Tuy nhiên các mẹ lưu ý, mẹ chỉ nên tham khảo các cách này và theo dõi tình trạng tắc tia sữa. Nếu không hiệu quả cần đến bác sĩ thăm khám sớm nhất để tránh dẫn đến tình trạng viêm nhiễm, áp xe đáng tiếc.
Ngoài ra, mẹ cũng nên thực hiện các biện pháp phòng chống tắc tia sữa như vệ sinh núm vú sạch sẽ, cho con bú đều đặn, đúng giờ, vắt bỏ sữa thừa,… Ngoài ra, mẹ có thể tham khảo sản phẩm lợi sữa Betimum – vừa giúp tăng lượng và chất sữa mẹ, vừa giúp phòng tránh tắc tia sữa hiệu quả.
